Opinie: Het wordt tijd dat Europa onze oceanen écht gaat beschermen

Gepubliceerd in Trouw op 3 mei 2022

Europa wil 30 procent van onze zeeën het stempel geven van beschermde natuur. Dat is mooi, maar als verwoestende bodemvisserij door gaat, koop je er weinig voor, betoogt Anja Hazekamp, Europarlementariër voor de Partij voor de Dieren.

Oceanen vormen de levensader van onze planeet. Naast de intrinsieke waarde die zeeën en oceanen hebben, zijn ze onmisbaar voor de mens. Ze produceren meer dan 50 procent van alle zuurstof op aarde, regelen ons klimaat en slaan enorm veel CO₂ op in de zeebodem. Ze voorzien ons van voedsel, vervoer, recreatie en vormen het grootste ecosysteem op aarde.

Dat ecosysteem wordt ernstig bedreigd, vooral waar menselijke activiteit is toegenomen. Habitatverlies, mijnbouw en vervuiling hebben grote invloed op het leven in zee, maar volgens wetenschappers van het vooraanstaande platform Ipbes is de grootste boosdoener de visserij.

Op papier wordt er al veel gedaan. Zo spraken de VN in 2015 af om overbevissing uiterlijk in 2020 te stoppen. De Europese Commissie kwam vorig jaar met een plan om 30 procent van de Europese zeeën te bestempelen als beschermd natuurgebied, dat is nu maar 11 procent. Het Europees visserijbeleid moet gaan zorgen voor een duurzame omgang met onze oceanen.

Bodemvisserij krijgt nog steeds alle ruimte

Toch worden wateren binnen en buiten Europa nog steeds overbevist en dreigt de belofte van meer beschermde wateren een loze belofte te worden. Die beschermde status zou moeten betekenen dat de mens álle schadelijke activiteiten daar staakt, maar zelfs de schadelijkste visserijmethoden, zoals bodemvisserij, krijgen er nog steeds alle ruimte. In 86 procent van de ‘beschermde’ Europese wateren wordt nog steeds schade toegebracht met vistuig dat de zeebodems verwoest. Vaak wordt in de beschermde gebieden zelfs intensiever gevist dan daarbuiten.

Het gebruik van gigantische bodemsleepnetten is een van destructiefste manieren om vis te vangen. De netten veroorzaken onherstelbare schade aan koraalriffen, vissen en ander leven onder water. Door het omploegen van de zeebodem komt bovendien enorm veel koolstof vrij.

Beschermde status

Het Verenigd Koninkrijk besloot onlangs om boomkorvisserij te verbieden in onder meer het Britse deel van de Doggersbank. In het Nederlandse en Duitse deel wordt echter nog volop gevist met bodemsleepnetten, net als in andere Europees ‘beschermde’ natuurgebieden.

Vandaag stemt het Europees Parlement over de vraag of verwoestende visserijmethoden als bodemvisserij verboden moeten worden in natuurgebieden. De Europese politiek twijfelt daarover. Maar waarom krijgen gebieden anders een beschermde status? Het wordt tijd om onze oceanen écht te beschermen.

Anja Hazekamp is Europarlementariër voor de Partij voor de Dieren en lid van de Visserijcommissie van het Europees Parlement