Europees Parlement stemt in met ambi­tieuze plannen voor duurzaam, gezond en dier­vrien­delijk voedsel

Het Europees Parlement heeft met een ruime meerderheid (452 voor, 170 tegen, 76 onthoudingen) ingestemd met door de Partij voor de Dieren bepleite plannen voor een gezonder en duurzaam voedselsysteem. Milieuvervuiling door overbemesting en het gebruik van landbouwgif en antibiotica voor voedselproductie moet minstens vijftig procent minder zijn in 2030. Daarnaast stemde het parlement voor vermindering van de vee-dichtheid in Europa en het indammen van natuurverlies en uitstoot van broeikasgassen door de veehouderij. Deze en andere voorstellen ter verduurzaming van de voedselketen, worden de komende jaren omgezet in wetgeving door Frans Timmermans en zijn Europese Commissie.

“Een meerderheid heeft gestemd voor minder megastallen, meer biologische landbouw, vermindering van de vee-dichtheid en het stimuleren van een meer plantaardig dieet. En erkent daarnaast dat de intensieve veehouderij het risico vergroot op uitbraken van zoönosen. Dat is een historisch moment, want kritiek op de intensieve veehouderij was tot nu toe een taboe in Brussel,” zegt Europarlementariër Anja Hazekamp, die als rapporteur een leidende rol heeft bij het bepalen van het standpunt van het Europees Parlement aangaande de Europese Boer-tot-bord-strategie.

“Ons voedselsysteem moet hervormd worden om te gaan functioneren binnen de draagkracht van onze Aarde. Intensieve productie van vlees en grootschalige monoculturen vormen momenteel een te grote belasting voor mens, dier, milieu en klimaat. Oplossingen hiervoor zijn om voedsel duurzamer, gezonder, diervriendelijker en meer lokaal te produceren. Hieraan moeten heldere en afrekenbare doelen gesteld worden,” zo schrijft Hazekamp in haar aangenomen rapport.

Groente en fruit goedkoper, gezonde voedingsmiddelen promoten

Om het eten van gezond en milieuvriendelijk voedsel te stimuleren, moeten EU-landen meer vrijheid krijgen om gezonde producten als groente en fruit goedkoper te maken dan ongezonde en vervuilende producten. Dat kan door gezond voedsel vrij te stellen van BTW, waardoor het goedkoper wordt. Op dit moment verhinderen EU-regels een nultarief op groente en fruit, maar het Europees Parlement wil dat hier verandering in komt.

Ook wil het Europees Parlement dat er duidelijkere informatie over voedingswaarden, duurzaamheid en dierenwelzijn op voedseletiketten vermeld wordt. Misleidende gezondheidsclaims op producten die veel vet of suiker bevatten moeten tot het verleden gaan behoren. Fabrikanten worden daarnaast aangespoord om minder suiker, vet en zout in hun producten te verwerken.

Dierenwelzijn

De oproep om de omstandigheden van dieren in de vee-industrie te verbeteren loopt als een rode draad door Hazekamps rapport heen. Europarlementariërs steunen de aangekondigde herziening van de Europese wetgeving voor slachthuizen en diertransporten, waar momenteel nog veel ernstige misstanden plaatsvinden. Ook het plan om landbouwdieren vanaf 2027 niet langer op te sluiten in kooien, zoals recent bepleit in een Europees burgerinitiatief, wordt ondersteund. “Een hoge mate van dierenwelzijn is een onderdeel van duurzame ontwikkeling,” aldus Hazekamps rapport. In 2023 worden de eerste wetsvoorstellen ter verbetering van het dierenwelzijn verwacht van de Europese Commissie.

Import

Het Parlement wil dat de EU strengere eisen stelt aan producten die vanuit derde landen geïmporteerd worden. Import van vlees en andere dierlijke producten uit derde landen, die niet voldoen aan Europese standaarden, moeten geweigerd worden om oneerlijke concurrentie voor Europese boeren tegen te gaan en aantasting van dierenwelzijn en milieu elders te voorkomen. Daarnaast spreekt het parlement zich expliciet uit tegen het vrijhandelsverdrag met de Zuid-Amerikaanse Mercosur landen; een meerderheid wil dat verdrag niet ratificeren, omdat bescherming van het Amazoneregenwoud en toepassing van fatsoenlijke productiestandaarden niet gegarandeerd zijn.

Paardenvlees en bloedboerderijen

Het parlement steunde daarnaast twee voorstelen om het welzijn van paarden te beschermen. Het betreft een verbod op import van fout paardenvlees uit Zuid Amerika. EU-controles en dierenwelzijnsorganisaties constateerden al meermaals hevige misstanden bij het houden en slachten van deze paarden. Ook zijn er risico's op het gebied van voedselveiligheid, omdat veel paarden met onjuiste documenten bij de Zuid Amerikaanse slachterijen terecht komen. Nederland importeert jaarlijks miljoenen kilo's paardenvlees uit Zuid Amerika.

Ook het PvdD-voorstel om zowel de import als de Europese productie van vruchtbaarheidshormoon PMSG te verbieden werd aangenomen. PMSG wordt gebruikt in de vee-industrie. Voor de productie ervan wordt op zogenaamde bloedboerderijen structureel en veel bloed afgetapt van drachtige paarden. Dit gaat gepaard met gezondheids- en welzijnsproblemen. Hazekamp pleitte al meermaals voor een verbod en ziet nu ook dit verzoek gesteund door een meerderheid van het Europees Parlement.

Voortgang

Een meerderheid van het Europees Parlement heeft groen licht gegeven voor de Boer tot bord strategie van Timmermans. Daarnaast bevat het rapport van Hazekamp aanvullende voorstellen, zoals het paal en perk stellen aan de import van milieu- en dieronvriendelijke producten van buiten de EU. Dit betekent dat de Europese Commissie verzekerd is van steun voor de 27 voorstellen die vorig jaar door Timmermans werden aangekondigd in het kader van de Boer-tot-bord strategie. De Europese Commissie zal deze tussen nu en 2024 omzetten in wetgeving. Over elke wetswijziging wordt ook steeds nog apart gestemd door de Lidstaten en het Europees Parlement.