Bijdrage mili­eu­com­missie over de stand­punten uitwis­seling met de heer Frank VANDEN­BROUCKE, Belgisch vice-premier en minister van Sociale Zaken en Volks­ge­zondheid, Belgisch Raads­voor­zit­ter­schap - Presen­tatie van het programma van het Raads­voor­zit­ter­schap

Anja Hazekamp (PvdD):

Heel goed om te horen dat u het met mij eens bent dat we heel erg moeten inzetten op preventie: “voorkomen is beter dan genezen”. U sprak bijvoorbeeld over preventie en crisismanagement zoals we dat hebben vastgesteld na de uitbraak van COVID-19.

Ik wil het met u graag hebben over het raakvlak tussen volksgezondheid, landbouw en onze omgang met dieren. Want ik hoor u wel spreken over COVID-19, maar niet over alle andere ziekten die van dieren naar mensen kunnen overspringen. Dit zijn ziektes die een groot gevaar kunnen opleveren, zoals vogelgriep, varkensgriep, Q-koorts en natuurlijk weer ook Covid-19. Deze ziektes vormen een enorm risico voor de volksgezondheid en voor de dieren zelf.

Een van de belangrijke oorzaken van het voorkomen van dit soort pandemieën en een van de grote risico’s zit in de manier waarop we met dieren omgaan. De manier waarop miljoenen dieren worden gehouden in de intensieve vee-industrie, en dan heb ik het nog niet eens over de handel in de uit het wild gevangen dieren.

De volksgezondheid beschermen doe je dus niet door grote aantallen dieren bij elkaar te houden en door ze uit het wild te halen. Zo creëer je broedplaatsen voor dierziektes die dan over kunnen springen op de mens.

De volksgezondheid beschermen doe je ook niet door ze preventief onder controle te houden door antibiotica toe te dienen. Daarmee (dat is al door meerdere collega’s aangehaald) creëer je weer resistente bacteriën. Dat is ook iets wat we absoluut niet willen, want dat is een van de grootste uitdagingen voor de volksgezondheid van onze tijd.

Het inperken van antibiotica-resistentie doen we volgens mij ook niet door subsidies te geven aan de farma-industrie, noch aan de vee-industrie, maar juist door die vee-industrie af te bouwen.

Nog een laatste topic: preventie van steeds vaker voorkomende non communicable diseases, maar ook voor neurologische ziektes, zoals Parkinson, Alzheimer en ALS doen we ook niet door het gebruik van landbouwgif telkens te verlengen of door PFAS toe te staan in het milieu. Deze gifstoffen zijn nefast voor milieu, dieren en voor de volksgezondheid.

U bent het vast met mij eens dat de volksgezondheid betekent dat we op een andere manier dieren moeten houden in de veehouderij;
én dat het gebruik van antibiotica in de veehouderij moeten verminderen;
én dat het gebruik van landbouwgiffen aan banden moet worden gelegd.

Ik ben heel erg benieuwd wat u gaat aanbevelen om de volksgezondheid van miljoenen Europese burgers te beschermen op dit punt: het raakvlak tussen volksgezondheid en landbouw. En wat kunnen we van het Belgische voorzitterschap op deze punten verwachten?

Anja Hazekamp (PvdD):

Uw collega voor volksgezondheid zei zojuist dat hij geen vragen zou kunnen beantwoorden over problemen met de volksgezondheid veroorzaakt door de vee-industrie of andere vormen van landbouw. Om te voorkomen dat ik hier straks door u weer wordt doorverwezen naar uw collega van volksgezondheid, zal ik u dan ook geen vragen stellen over zoönosen, antibioticaresistentie, het gebruik van landbouwgif of PFAS. Maar ik moet u wel zeggen dat ik me ernstig zorgen maak over hoe het Belgische voorzitterschap het One Health principe gaat borgen.

Ik ga het met u hebben over dierenwelzijn en voedselzekerheid.

Miljoenen dieren lijden elke dag, ook vandaag, in potdichte stallen, tijdens urenlange, soms dagenlange transporten, en door de manier waarop ze worden gedood in slachthuizen.

Dierenwelzijn is, zo zegt u, een van de prioriteiten van het Belgisch voorzitterschap.

Dan is het ook uw morele plicht om het komende half jaar alles te doen wat in uw macht ligt om het lijden van dieren te stoppen.

Kunt u garanderen dat het wetsvoorstel over diertransporten ook een van uw prioriteiten is, dat u ervoor gaat zorgen dat dit wetsvoorstel over diertransporten daadwerkelijk een verschil gaat maken voor dieren én dat u alles op alles zal zetten om een einde te maken aan transporten naar landen buiten de EU, een verbod op transporten op zee, en een verbod op het vervoeren van hele jonge dieren, die nog afhankelijk zijn van moedermelk?

Zoals u weet liggen er veel van de beloofde dierenwelzijnsvoorstellen op dit moment maar twee wetsvoorstellen op tafel.

Wat gaat u precies doen om ervoor te zorgen dat álle beloofde wetsvoorstellen alsnog, tijdens het Belgisch voorzitterschap, gepresenteerd worden door de Europese Commissie?

Tenslotte, een belangrijk punt om de voedselzekerheid op lange termijn te blijven garanderen en om onze biodiversiteit en keuzevrijheid te beschermen. Daarvoor is het cruciaal dat we géén gentechnieken uitzonderen van de wetgeving voor Genetisch gemodificeerde organisme.

U heeft het zogenaamde NGT-voorstel tot prioriteit benoemd, en ik vraag me af waarom eigenlijk? Want u weet toch dat uw Federale regering op dit moment daar niet eens een positief standpunt over heeft en het duidelijk is dat veel lidstaten, terecht, zich verzetten tegen deze deregulering.

Voor mens, dier en milieu is het van groot belang dat dit wetsvoorstel in de prullenmand belandt.

Dus mijn vraag aan u: “Gaat u de rechten van burgers en boeren respecteren die geen gentech willen?”