Bijdrage debat Tweede Kamer over de Staat van de Europese Unie

Anja Hazekamp (PvdD): Dank u wel, voorzitter. Voorafgaand aan dit debat kregen we van het kabinet een nota met daarin een visie op Europa. Toen ik de minister-president in Straatsburg naar zijn visie vroeg, citeerde hij Helmut Schmidt: wer Visionen hat, soll zum Arzt gehen. Deze visie lijkt dus een vooruitgang. Maar in de hele tekst komt de bescherming van dieren niet één keer voor, terwijl miljoenen dieren in Europa nog steeds onbeschrijfelijk lijden, bijvoorbeeld tijdens de verschrikkelijke diertransporten. Om te kijken wat er waar is en wat niet, ben ik zelf deze zomer afgereisd naar Roemenië, Slovenië en Kroatië. Dieren uit heel Europa worden daar overgeladen op vrachtschepen en vervoerd naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De mishandeling van dieren die ik daar heb gezien, is met geen pen te beschrijven. Ik schrik nog geregeld wakker van het gegil van deze dieren. Oververhitte dieren, overvolle vrachtwagens en een absoluut dieptepunt: een stier die letterlijk tussen wal en schip raakte en aan een been met een kraan aan boord van het schip werd gehesen. Dat is absoluut onacceptabel.

Vorig jaar heb ik deze diertransporten naar niet-Europese landen ook al aangekaart in dit huis. Ik heb de minister erop gewezen dat deze diertransporten in strijd zijn met Europese regels en met een uitspraak van het Europees Hof. Het antwoord van de minister was: het kabinet gaat na of deze uitspraak juridisch algemeen geldend is, ook voor de huidige export, en als dat het geval is, zal de NVWA handhaven. Voor het Europees Parlement is het duidelijk. Er is geen twijfel mogelijk dat die uitspraak bindend is. Mijn vraag is dus: hoe vaak heeft de NVWA het afgelopen jaar eigenlijk opgetreden tegen die diertransporten naar derde landen? Of is het kabinet inmiddels tot de conclusie gekomen dat uitspraken van het Europees Hof niet bindend zijn?

Een ander actueel onderwerp is de invloed van multinationals op het Europees beleid, zoals we bijvoorbeeld gezien hebben bij de toelating van landbouwgif. De autoriteiten hebben bij het toelaten plagiaat gepleegd en driekwart van het veiligheidsrapport gekopieerd van de industrie. Studenten en onderzoekers worden geschorst bij plagiaat, maar de gifindustrie wordt beloond. Ook Nederland laat zich graag voor het karretje van multinationals spannen. Gisteren verscheen het rapport Captured states, van lobbywaakhond Corporate Europe Observatory. Daarin is te lezen hoe Nederland in Brussel fungeert als stroman voor multinationals. Zo sluisde Nederland in 2016 als EU-voorzitter 90 miljoen euro belastinggeld naar een Europees defensieprogramma, op verzoek van de wapenindustrie, met een optie voor nog eens 13 miljard euro in de nabije toekomst.

Voorzitter. Is het normaal dat de minister spreekt op een evenement van een wapenlobbyclub en vervolgens de positie als EU-voorzitter gebruikt om diezelfde club 90 miljoen euro te geven? Is het normaal dat lobbyisten van de Nederlandse visserijindustrie illegaal aanwezig zijn bij Europese onderhandelingen over de visserijquota? Is het normaal dat onze minister tijdens deze onderhandelingen zelfs goedkeuring vraagt aan de visserijindustrie? Ik vind dat niet normaal, zeker niet zolang de overbevissing onder aanvoering van Nederland massaal blijft doorgaan. In afwachting van de beantwoording wil ik de minister graag straks een kopie overhandigen van het rapport Captured states.

Tot slot wil ik alle aanwezige scholieren en klimaatstakers van harte succes wensen namens de Partij voor de Dieren. Het is supergoed dat jullie na de grote actie van Belgische scholieren nu ook hier in groten getale in klimaatactie komen.

Voorts ben ik van mening dat de Europese landbouwsubsidies moeten worden afgeschaft.

Dank u wel.