Europees Parlement zet veto in voor behoud van de bij

Het Europees Parlement heeft woensdag onder aanvoering van de Partij voor de Dieren een veto ingezet tegen het zogenaamde bijenrichtsnoer. De EU-plannen zijn onvoldoende om het uitsterven van bijen, vlinders en andere belangrijke insectensoorten te voorkomen vindt een meerderheid van de volksvertegenwoordigers.

Bijen en andere bestuivers zijn cruciaal voor het voortbestaan van talloze insecten- en plantensoorten. Daarnaast is 84 procent van alle voedselgewassen die in Europa verbouwd worden afhankelijk van bestuivers zoals bijen. Als de bij uitsterft doordat de EU geen serieuze maatregelen neemt, zijn de gevolgen voor de natuur en voor onze voedselproductie rampzalig," zegt Europarlementariër Anja Hazekamp.

Het gebruik van landbouwgif is een belangrijke oorzaak van het uitsterven van bijen. Al in 2013 adviseerde de Europese Voedselautoriteit (EFSA) daarom om bij de beoordeling van gifstoffen na te gaan of deze op korte of op lange termijn giftig zijn voor bijen. De adviezen van EFSA zijn, onder druk van sommige EU-lidstaten, echter nog steeds niet omgezet in wetgeving.

Nederland
Nederland speelde hierin een opvallende rol: hoewel de Tweede Kamer zich meermaals had uitgesproken voor een verbod op gifstoffen die schadelijk zijn voor bijen, zette Landbouwminister Carola Schouten zich in Brussel achter de schermen jarenlang actief in voor afzwakking van het bijenrichtsnoer. Ze informeerde de Tweede Kamer daar niet over. Via een motie van Kamerlid Esther Ouwehand riep de Tweede Kamer Minister Schouten in mei op om het Nederlandse verzet tegen het bijenrichtsnoer te staken.

Voorstel
Dit jaar kwam de Europese Commissie na zes jaar eindelijk met een, mede door Nederland afgezwakt, voorstel voor een bijenrichtsnoer. Het voorstel behelst dat korte termijneffecten van gifstoffen op bijen meegewogen moeten worden in de veiligheidsbeoordeling, maar laat de langetermijneffecten buiten beschouwing. "Gifstoffen die de bijenpopulatie verder in gevaar brengen worden met de voorgestelde regels nog steeds goedgekeurd. Het voorgestelde bijenrichtsnoer is zwak en onvoldoende om de bij voor uitsterving te behoeden," zegt Hazekamp.

Door het veto van het Europees Parlement moet de Europese Commissie haar huidige wetsvoorstel intrekken. Het Europees Parlement wil bovendien dat er 'onverwijld' een beter voorstel op tafel komt.