Bijdrage mili­eu­com­missie over het imple­­men­ta­­tie­rapport over dier­­trans­porten

Anja Hazekamp (PvdD): Dank u wel voorzitter. Ieder jaar worden meer dan 4 miljoen runderen, 31 miljoen varkens, 5 miljoen schapen, 150 duizend paarden en 1,4 miljard kippen, eenden en kalkoenen over lange afstanden door Europa vervoerd - en tot ver daarbuiten.

In de jaren negentig zag ik op televisie een documentaire over hoe dieren getransporteerd werden, via schepen vanuit Europese havens. Wat ik daar zag vond ik zodanig gruwelijk, dat ik mij direct heb aangemeld bij diverse dierenbeschermingsorganisaties om hier een einde aan te maken. Nu, dertig jaar later, is er nog helemaal niets veranderd. Echt niet!

De Europese Commissie zegt, we hebben misschien 100% compliance met de Europese regels. Maar ze liegt. Dat is gewoon niet waar.

Ik ben deze zomer, samen met collega Eck en een week nadat collega Waitz daar was, naar Slovenië en Kroatië geweest. Naar twee havens aan de buitengrenzen van Europa, om te zien hoe dieren daar vervoerd werden. Wat ik daar gezien heb is werkelijk met geen pen te beschrijven.

Alle vrachtwagens die daar aankwamen reden af en aan om de schepen te bevoorraden, met name met jonge dieren, runderen en kalveren. Alle vrachtwagens die daar aankwamen voldeden niet aan de Europese regels. Geen enkele.

Dat waren geen incidenten.

Direct toen wij ’s ochtends arriveerden en we bij de eerste vrachtwagen de temperatuur maten, was het al boven de 35 graden. In alle wagens was de temperatuur te hoog. Dieren bezweken in de wagens door de hitte. Ze waren vies, ze waren smerig, ze waren gewond en ze waren oververhit.

Er was geen dierenarts aanwezig en er was absoluut geen handhaving. Sterker nog, de politie nam de industrie in bescherming. De wagens werden niet gecontroleerd. De politie was alleen maar bezig met ons van de straat houden om ervoor te zorgen dat we niet naar de dieren in de wagens toe konden gaan.

Er was sprake van intimidatie door de politie en ik zou zelfs durven zeggen dat er sprake was van corruptie bij de politie.

Deze grensoverschrijdende problemen worden ook gesignaleerd in dit rapport. Er zijn steeds meer transporten, minder controles, de transporttijden zijn te lang, er zijn lange wachttijden bij de grens en er worden vergunningen afgegeven die niet verleend hadden moeten worden.

Stelt u zich eens voor: een dier dat van een boerderij in Ierland komt. Die wordt eerst met een vrachtwagen vervoerd naar de haven, vervolgens gaat ‘ie op een schip, dan komt ‘ie weer aan in een andere haven, dan gaat ‘ie op een vrachtwagen dwars door Europa, naar bijvoorbeeld de haven van Koper in Slovenië, daar moet ‘ie dan weer uitgeladen worden op een ander schip naar bijvoorbeeld Libanon of Israël. Op het moment dat ‘ie daar aankomt, moet ‘ie nógmaals op een vrachtwagen geladen worden naar zijn eindbestemming. We weten allemaal hoe het er daar aan toe gaat.

De Europese Commissie zegt dat er compliance is en dat de problemen incidenten zijn, maar dat is absoluut niet waar. Ik neem het de Europese Commissie heel erg kwalijk dat zij dit soort antwoorden aan ons geeft en dat zij zo met dieren omgaat.

Als we nu opnieuw kijken naar het rapport, dan zien we dat de focus wel heel erg ligt op slachtdieren en niet op fokdieren. Ik denk dat dat een lacune is en dat dit nog wat meer nadruk zou mogen krijgen in het rapport.

Bovendien ontbreekt het nog aan een belangrijke oplossing. Het ligt voor de hand om de oplossing te zoeken in minder transporten, meer controles, drastische inperking van de transporttijd, een verbod op transporten naar landen buiten de EU of zelfs voor meer slachthuizen. U zult mij voor dat laatste overigens niet horen pleiten.

Maar al deze maatregelen leveren alleen verbetering op voor dieren als we ook een einde maken aan ernstig dierenleed bij de slacht en als we gaan inzetten op een radicale systeemverandering in ons landbouw- en voedselsysteem. Met meer plantaardig en minder dierlijk voedsel.

Voorzitter, tot slot.

Afgelopen jaar hebben 220 Europarlementariërs van links tot rechts en uit alle lidstaten, hebben gevraagd om een onderzoekscommissie naar diertransporten.

Dit rapport is een begin, maar het zal helaas niet leiden tot een einde aan langeafstandstransporten. Als een van de initiatiefnemers en als schaduwrapporteur van het implementatierapport naar diertransporten in de landbouwcommissie, zal ik me daarom volledig blijven inzetten op zo’n onderzoekscommissie. Ik hoop dat mijn collega’s in de milieucommissie mijn aanbeveling van harte zullen steunen.

Dank u wel.